Nie wszystkim pracownikom udaje się w pełni wykorzystać swój urlop w danym roku kalendarzowym. Czy przechodzą one na rok następny? A jeśli tak, to do kiedy możemy je wybrać? Na te i inne pytania odpowiemy w tym artykule.
Do kiedy należy wykorzystać zaległy urlop?
Zgodnie z założeniami urlopu wypoczynkowego, powinien być on wykorzystany w danym roku kalendarzowym, w którym nabyliśmy do niego prawo. Życie pisze jednak często własne scenariusze i zdarza się wręcz nagminnie, że część urlopu przechodzi automatycznie na rok następny.
Czy trzeba te właśnie zaległe dni wykorzystać w pierwszej kolejności? Kodeks pracy nic o tym nie wspomina, ale już wyrok Sądu Najwyższego z 9 maja 2013 orzeka jednoznacznie – zaległy urlop powinien być wybrany w pierwszej kolejności, aby nie uległ on przedawnieniu. W przeciwnym wypadku możemy utracić możliwość wykorzystania go czy to w postaci dni wolnych, czy ekwiwalentu. Obowiązek pamiętania o tym leży po stronie naszego pracodawcy, a gdyby tego nie dopilnował, grozi mu kara grzywny w wysokości od 1 tysiąca do 30 tysięcy złotych.
Do kiedy zatem możemy wykorzystać zaległy urlop? Kodeks pracy w artykule 168 mówi o dacie 30 września następnego roku kalendarzowego i ten termin powinniśmy zapamiętać.
Co w wypadku niewykorzystanego urlopu z poprzedniego roku?
Co się dzieje, jeśli nasza współpraca z danym przedsiębiorstwem dobiega końca, a my wciąż nie wykorzystaliśmy całej puli urlopu wypoczynkowego?
Jedną z możliwości dostępnych dla pracodawców jest wypłacenie ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop, choć może mieć to miejsce jedynie po wygaśnięciu lub rozwiązaniu umowy o pracę. Kiedy pracownik jest wciąż zatrudniony, nie można mu zaproponować ani tym bardziej wypłacić rekompensaty pieniężnej.
Za to w okresie wypowiedzenia wysłanie pracownika na zaległy urlop jest już całkowicie dopuszczalne oraz dość często praktykowane. Pracodawca, który z jakiegoś powodu tego nie zrobi, będzie musiał wypłacić wspomniany już ekwiwalent za niewykorzystane dni wolne.
Przeczytaj też: Śmierć Ernesta Wintera | Licea w Chojnicach | Chojnice – praca w wakacje
Jakie kroki może podjąć pracodawca?
Przeanalizujmy teraz, co zrobić, jeśli to pracownik nie chce wykorzystać przysługującego mu wolnego. Czy może zostać do tego niejako zmuszony? Czy może dni urlopu zwyczajnie mu przepadną?
Orzeczenia Sądu Najwyższego pomogły rozwikłać również te kwestie. Zgodnie z nimi pracodawca jest uprawniony do zaplanowania zaległego urlopu pracownikowi, nawet jeśli ten nie będzie tego chciał oraz niezależnie od innych jego planów urlopowych.
Pracodawcy mogą wyjść z inicjatywą i dać wolną rękę pracownikom w kwestii wyboru zaległych dni wolnych w dogodnym dla nich czasie, ale nie jest to ich obowiązkiem.
Jeśli więc zatrudniony otrzyma pismo o wykorzystanie zaległego urlopu od swojego przełożonego, powinien się do niego w całości zastosować.
Zaległy urlop a zmiana pracodawcy
Na koniec zostawiliśmy sobie dość nietypową, ale wcale nie tak rzadką sytuację: zmianę pracodawcy, która może przecież nastąpić w dowolnym dniu roku. Co wtedy dzieje się z naszym niewykorzystanym urlopem? Czy może on zostać przeniesiony do następnej firmy?
Niestety nie. Poprzedni urlop zwyczajnie nam przepada, a kolejny nalicza się od nowa i jest proporcjonalny do okresu zatrudnienia.
